چشم انداز – حلقه امید

چشم اندازه ساختن یک کشور بدون داشتن تئوری درباره حمکرانی و نهاد سیاست ممکن نیست
«ایران محور امید» در واقع یک ایده درباره حکمرانی و نهادمند سیاست در ایران آینده است که مبتنی بر نظریه حکومت های محلی شکل می گیرد و فراتر از شیوه اجرائی اعمال قدرت به اصل تاسیس و مفصل بندی اجتماعی میان عناصر تولید ارزش در جامعه توجه دارد؛ این عناصر شامل فرد، شبکه های اعتماد، منابع ثروت عمومی و تاسیسات اداری موجود در جامعه است.

دولت نباید حس شود

«حکومت های دموکراتیک محلی» نوعی نظریه کلان سازمان ها برای تولید نظم سیاسی اجتماعی است و در آن به این موضوع پرداخته می شود که «رابطه مردم و حکومت به چه شکلی تنظیم شود که کمترین میزان حضور قدرت سیاسی در زندگی اجتماعی مردم لمس شود» در پاسخ چنین سوالی، هر فرد به عنوان یک خانوار در نظر گرفته می شود و به او به عنوان یک کنشگر در زندگی شخصی اش بیشترین استقلال سیاسی اقتصادی تعلق می گیرد تا به سمت اهداف خود در چارچوب یک نظم اجتماعی غیر شکننده، غیر تحکمی و در عین حال فردی حرکت کند.

شهروند آزاد به جای شهروند مکلف

تولید بر یک نظم سیاسی جدید بر اساس پذیرش فرد به عنوان نهاد بنیادین اقتصادی و اجتماعی سبب می شود این نظریه سازمان از مختصات مفهومی دولت/ شهروندی عبور می کند و مناسبات فرد و سازمان را در یک نگاه سیستماتیک جایگزین می کند. اگر در نظریه شهروندی تعلق به یک دولت به عنوان یک کلیت سیاسی، شهروند را مجبور به رعایت قانون مندی ها و انتظامات سیاسی موجود می کرد، عبور از این مناسبات به این معناست که هر فردی مسئولیت اصلی سازمانیابی اجتماعی خود را دارد و ساختار نظم سیاسی مکلف به ایجاد دسترسی های ممکن برای فرد در این جهت است.

خلاقیت و تاکید بر تغییر سوژه نظم سیاسی

در نظریه های دولت موجود حتی وقتی از خانوار سخن می گوییم، از او به عنوان یک به عنوان سوژه های مدیریت اجتماعی و اقتصادی بحث می شود که تبدیل به مهره ای در نظام برنامه ریزی کلی دولت است. در حالی که در این ایده رابطه میان «منابع ثروت»، «دسترسی های فردی» و «اداره و کاربری ثروت اجتماعی» موضوع امر سیاسی است. به این معنا، اصرار بر حداقل حضور دولت در زندگی اجتماعی، باز اندیشی در ماهیت و کارکرد دولت نیز هست؛ در این خوانش از حکمرانی، مسئله این است که چه تنظیماتی در ایجاد تاسیسات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی باید شکل گیرد تا یک جامعه بتواند بالاترین خلاقیت را در تولید ارزش اضافی در همه ابعاد زندگی داشته باشد؟

متفاوت بودن، پیش شرط انسان بودن

این نظریه در تقاطع یک نظریه مطالعات فرهنگی و نظریه نو نهادگرایی اقتصادی شکل می گیرد و به همین دلیل با کنار نهادن تمرکز بر نهاد دولت در تئوری های موجود سعی می کند یک نظام هماهنگی جدید طراحی کند که تمرکز آن بر صلح عمومی و رفاه فردی است. به همین دلیل اولین وظیفه دولت دفاع از حق افراد بر قرار گرفتن در قلمرو قانون است به گونه ای که هر فرد (خانوار) در نهایت انتاگونیسم اجتماعی خود، صاحب حق تولید ارزش از ثروت همگانی در بستر یک شبکه اعتماد است. و در بستر همین تراتست نتورک هاست که آنتاگونیسم های فردی امکان تولید نهادهای خصوصی را پیدا می کنند که مبتنی بر مقررات «حوزه های آزاد » اداره می شوند. این نظریه با تکید بر فرم های زندگی به جای اشکال نهادینه شده و تبعیض آمیز قبلی این امکان را می دهد هر خانوار بدون درگیر شدن با یک نهاد مرکزی با مقرراتی و هنجارهای همگانی و یا مسلط تنها با پایبندی به قوانین رقابت اقتصادی شفاف و سالم نقش آفرینی داشته باشد.

آزادی یعنی دنبال خوشبختی باش

شعار محوری که در این ایده و در هماهنگی با انقلاب زن، زندگی آزادی شکل می گیرد تاکید بر خوشبختی و شادی فردی است و از همین جهت معتقدیم پاسخ به این انقلاب با جایگزین کردن حکومت فعلی با یک حکومت اروپایی یا غربی در هر فرمی از آن نیست بلکه اساس خواست ایرانیان در این انقلاب باید متناسب با انتقاداتشان به دموکراسی های غربی در گذار از وضعیت فعلی دیده شود، تحقق این امر است که ایران را محور امید در سطح جهان می کند و آزادی به عنوان مرکزی ترین ارزش جامعه ایران را برای تعریف یک نظام اجتماعی سیاسی خلاق را ارج می نهد.
ما معتقدیم آزادی می بایست بگونه ای تعریف شود که هیچ عنصری زمینه ای مانند نژاد، زبان، دین یا هر تعلق دیگری که از پیش از تولد به فرد داده می شود نتواند در شکوفایی او تاثیر مخرب بگذارد یا هویتی از پیش داده شده به فرد را تحمیل کند.

نه گوسفند دولتهای رفاه و نه گرگ دولتهای آزاد

در ایده ایران محور امید، «سازمان» مفهوم اصلی است و این مفهوم حامل یک نهاد نیست بلکه مجموعه ای از عناصر داینامیکی است که بر مبنای آنها نظم اجتماعی توسط افراد شکل می گیرد و توسط آنها نیز تغییر پیدا می کند. ما بر این عقیده هستیم که یک تئوری درباره حکمرانی می بایست بر مبنای باز اندیشی در فرم های داینامیک دموکراسی های مدرن شکل بگیرد. به طوری که خطاهای دولت های رفاه در توزیع ثروت و خدمات عمومی و همچنین مشکلات دولت های دموکرایتک آزاد در میدان دادن به شرکت های بزرگ اقتصادی کنترل شود. این امر با تعبیه قوه چهارم در انتظامات موجود در دولت شکل می گیرد و وظیفه این قوه جدید، تمرکز بر ایجاد چرخه های سالم بهره بری همگانی از ثروت همگانی است. به همین دلیل در این نظریه، دولت در شکل موجود سیاسی اش دیگر هماهنگ کننده (Coordinator) اصلی در جامعه نیست، بلکه فرد، ساختار های ادارای محلی، و شبکه های اعتماد در کنار یک نهاد مرکزی با هم تشکیل یک سازمان هماهنگی پیچیده ( Complex Coordinator) را می دهند که وظیفه آن کمک به سازمان یابی اجتماعی افراد است.